![](/media/lib/489/n-cms-e20f3dff7fe8e51469a8509012015af1.jpg)
Wielki Zderzacz Hadronów zarejestrował tajemniczą cząstkę X
7 lutego 2022, 16:41W plazmie kwarkowo-gluonowej – stanie materii, jaki istniał przez ułamki sekundy po Wielkim Wybuchu – uzyskanej podczas zderzeń ciężkich jonów w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) zauważono tajemniczą cząstkę X złożoną z czterech kwarków. Sama cząstka nie jest niczym nowym – po raz pierwszy została zarejestrowana w 2003 roku w japońskim eksperymencie Belle – jednak pomimo upływu lat naukowcy wciąż nie rozumieją jej natury
![](/media/lib/489/n-rzymskiepochowki1-ea664113af3916b56c7103f467c09d29.jpg)
We Fleet Marston znaleziono dziesiątki rzymskich pochówków z odciętymi głowami
7 lutego 2022, 12:33Badane od ponad roku pozostałości rzymskiej osady w miejscowości Fleet Marston w Wielkiej Brytanii dowodzą, że istniało tam tętniące życiem miasto i zdradzają wiele szczegółów na temat codzienności mieszkańców Brytanii. Jednym z bardziej interesujących znalezisk jest cmentarz z dużą liczbą pochówków, na którym około 10% zmarłych miało odcięte głowy.
![](/media/lib/489/n-ozdoba-981e2f7f3287479f9ba093dcda445b47.jpg)
Jakie tajemnice kryją się w skarbach wikingów znalezionych na polskich terenach?
5 lutego 2022, 10:23Naukowcy z NCBJ przeprowadzili analizy fizykochemiczne srebrnej biżuterii słowiańskiej wykonanej z użyciem techniki granulacji i filigranu. Dzięki badaniom udało się prześledzić procesy i techniki lutowania artefaktów wchodzących w skład skarbów, będących elementem tradycji wikińskiej
![](/media/lib/489/n-solarka-60e8ce274ae1cecd8f4c9cd403efd9bc.jpg)
Tanio i toksycznie. Czy możemy poradzić sobie bez soli drogowej?
3 lutego 2022, 18:29Każdej zimy na polskie drogi wysypuje się setki tysięcy ton soli drogowej. Ile dokładnie? Trudno powiedzieć. Dość wspomnieć, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad szacuje, że obecnej zimy może zużyć około 500 000 ton soli drogowej, 3400 ton chlorku wapnia i 31 000 materiałów uszorstniających. A trzeba pamiętać, że GDDKiA zarządza zaledwie około 4% polskich dróg
![](/media/lib/489/n-dolek-kriokonitowy-a985115d0d34a50ca93747b3bf4387f2.jpg)
Wysoki poziom sztucznej radioaktywności na lodowcach zaskakuje fizyków
3 lutego 2022, 12:13W płytkich zagłębieniach na powierzchni lodu lodowcowego gromadzi się kriokonit, ciemny osad będący mieszaniną drobnej materii nieorganicznej i organicznej. W Norwegii gromadzi on zaskakująco duże ilości sztucznych izotopów promieniotwórczych, dowodzą badania przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.
![](/media/lib/489/n-mapa-astroturystyki-c6bd547d43d01a876626bf30724fc859.jpg)
Dolnośląskie: opracowano mapę najlepszych miejsc do obserwacji i fotografowania gwiazd
3 lutego 2022, 11:42Zespół Geoportalu Dolny Śląsk i Wydziału Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego opracował mapę astroturystyki. Oznaczono na niej najlepsze miejsca do obserwacji i fotografowania nieba w regionie.
![](/media/lib/489/n-kometa2-08ad88d06cf73e4d90e9c38a33deef2d.jpg)
Zniszczenia dokonane przez kometę przyczyniły się do upadku kultury Hopewell?
3 lutego 2022, 10:26Prekolumbijska kultura Hopewell była szeroko rozpowszechniona na wschodzie dzisiejszych USA. Pojawiła się ok. 100 r. p.n.e. i zniknęła ok. 500 roku n.e. Naukowcy z University of Cincinnati znaleźli dowody wskazujące, że do jej upadku mogła przyczynić się kometa, która zniszczyła wioski i otaczające je lasy. Byłby to więc drugi znany przypadek – po Tall el-Hammam, identyfikowanym z Sodomą – gdy ludzkie osady zostały zniszczone w wyniku katastrofy kosmicznej.
![](/media/lib/489/n-czyszczenie-33eaf96da79585843b13c5ac476c3f32.jpg)
Poznań: zbiorniki z parku Cytadela są przygotowywane do wiosennej migracji płazów
1 lutego 2022, 12:01W poznańskim parku Cytadela Zarząd Zieleni Miejskiej (ZZM) przygotowuje zbiorniki wodne do wiosennej migracji płazów. Ropuchy szare i zielone już wkrótce, bo w marcu, wybudzą się bowiem z odrętwienia zimowego i rozpoczną sezon godowy.
![](/media/lib/488/n-kolekcja-hodowli-in-vitro-7427148db7ad08179f8e7cc9d254ea9b.jpg)
Uniwersytet Gdański: rośliny zagrożone na Pomorzu zostały zabezpieczone przed wyginięciem
31 stycznia 2022, 12:07Naukowcy z Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego (UG) utworzyli bank nasion 33 gatunków roślin rzadkich i zagrożonych na Pomorzu Gdańskim. Oprócz tego powstał m.in. bank tkanek w postaci kultur in vitro. Zadania te zrealizowano w ramach projektu „Ochrona zasobów genowych dziko rosnących zagrożonych gatunków roślin naczyniowych Pomorza Gdańskiego”. Finansowanie zapewnił Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
![](/media/lib/488/n-wino-w-starozytnym-sudanie-e3c3f7eb28eb6df2ef66b9859180bf17.jpg)
O winie w muzeum
27 stycznia 2022, 12:24Od 18 stycznia do 12 czerwca br. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku (MAG) zaprasza na wystawę „Wino w starożytnym Sudanie”. Można ją zobaczyć w Spichlerzu "Błękitnym Baranku". Na zwiedzających czekają fragmenty zabytkowych naczyń ceramicznych, kopie meroickich ołtarzy ofiarnych z początków naszej ery czy plansze prezentujące zagadnienia związane z winem. Wyświetlany jest również film Piotra Parandowskiego „W stronę Nilu”.